Serie messing Arnhemse krukgewichten van respectievelijk 4 - 3 - 2 - 1 - 1/2 - 1/4 Arnhems pond, voormetriek, gewone weging
Voor meer en grotere foto's klik op de foto ► ► ► ►
* Op alle gewichten is op de kraag de dubbelkoppige adelaar afgeslagen, het stadswapen van de stad Arnhem. De gemeentewapens van Nederland blz. 24 en 166.
* Op de gewichten van 4-3-2-1-1/2 Arnhems pond, die allen voorzien zijn van jaartallen na (17)59 is de hoofdletter A van de naam van de stad Arnhem afgeslagen. De hoofdletter A diende na 1759 op de Arnhemse gewichten te worden afgeslagen, e.e.a. volgens A.van Diest d.d. 28-11-1993 naar een artikel van Wittop Koning.
Op het gewicht van 1/4 Arnhems pond staat een vroeger jaartal dan 1759, namelijk (17)43, op dit gewichtje staat de hoofdletter A van de naam van de stad Arnhem dan ook niet. Hieruit blijkt dat de A geen jaarletter is, maar de hoofdletter A van de naam van de stad Arnhem.
* Op het gewicht van 3 Arnhems pond is het jaartal (17)86 op de zijkant van de kruk boven het op de kraag ingeslagen jaartal (17)79 afgeslagen. Het afslaan van jaartallen op de zijkant van de kruk is typisch voor Arnhemse gewichten, e.e.a. volgens R.Holtman d.d. 13-11-1993.
* Hieronder worden de massa's van de gewichten, gewogen op de Ohaus-balans, aangegeven in vergelijk met de metrieke waarden van het Arnhems pond :
Gewicht
Gewogen massa
Vereiste massa
Verschil in gram
Verschil in %
4 pond
1867,70 g
1875,08 g
- 7,38 g
- 0,39 %
3 pond
1399,90 g
1406,31 g
- 6,41 g
- 0,46 %
2 pond
932,10 g
937,54 g
- 5,44 g
- 0,58 %
1 pond
465,60 g
468,77 g
- 3,17 g
- 0,68 %
1/2 pond
232,50 g
234,39 g
- 1,89 g
- 0,81 %
1/4 pond
115,40 g
117,19 g
- 1,79 g
- 1,53 %
Nederlandse gewichten blz. 179. De oude Nederlandse maten en gewichten blz. 7.
Gewicht van 4 Arnhemse ponden Op de bovenkant van de kruk staat : | | | | Hiermee wordt aangegeven dat het hier om een gewicht van 4 Arnhemse ponden gaat. Nederlandse gewichten blz. 153. In het midden van de kruk zit in de bovenkant een rond putje. Op de kraag van het gewicht staat aan één kant van de kruk : * De dubbelkoppige adelaar, het stadswapen van Arnhem * De hoofdletter A van de naam van de stad Arnhem * 86 = 1786 87 = 1787
Op de romp zijn de volgende sierringen aangebracht : * Twee gegroefderingen net onder de kraag * Twee gegroefderingen in het midden van de romp * Eén gegroefdering aan de onderkant van de romp In de onderkant van het gewicht zijn enkele kleine justeringen door middel van lood aangebracht.
Gewicht van 3 Arnhemse ponden Op de kraag van het gewicht staat aan één kant van de kruk : * De dubbelkoppige adelaar, het stadswapen van Arnhem * De hoofdletter A van de naam van de stad Arnhem, deze afslag is "gestuiterd" afgeslagen * 77 = 1777 82 = 1782 87 = 1787 Op de kraag van het gewicht staat aan de andere kant van de kruk : * | | | Hiermee wordt aangegeven dat het hier om een gewicht van 3 Arnhemse ponden gaat. Nederlandse gewichten blz. 153. * 79 = 1779 84 = 1784 Op de zijkant van de kruk staat boven het op de kraag afgeslagen jaartal (17)79 : 86 = 1786 Op de romp zijn de volgende sierringen aangebracht : * Twee ringen net onder de kraag * Vier ringen in het midden van de romp * Twee ringen aan de onderkant van de romp
Gewicht van 2 Arnhemse ponden Op de bovenkant van de kruk staat : | | Hiermee wordt aangegeven dat het hier om een gewicht van 2 Arnhemse ponden gaat. Nederlandse gewichten blz. 153. In het midden van de kruk zit in de bovenkant een rond putje. Op de kraag van het gewicht staat aan één kant van de kruk : * De dubbelkoppige adelaar, het stadswapen van Arnhem * De hoofdletter A van de naam van de stad Arnhem * 87 = 1787 Op de romp zijn de volgende sierringen aangebracht : * Twee ringen net onder de kraag * Twee ringen in het midden van de romp * Twee ringen aan de onderkant van de romp In de onderkant van het gewicht zijn enkele kleine justeringen door middel van lood aangebracht.
Gewicht van 1 Arnhems pond In het midden van de kruk zit in de bovenkant een rond putje. Op de kraag van het gewicht staat aan één kant van de kruk : | Hiermee wordt aangegeven dat het hier om een gewicht van 1 Arnhems pond gaat. Nederlandse gewichten blz. 153. Op de kraag van het gewicht staat aan de andere kant van de kruk : * De dubbelkoppige adelaar, het stadswapen van Arnhem * De hoofdletter A van de naam van de stad Arnhem * 87 = 1787 Op de romp zijn de volgende sierringen aangebracht : * Twee ringen net onder de kraag * Twee ringen in het midden van de romp * Twee ringen aan de onderkant van de romp In de onderkant van het gewicht is één grote vierkante justering door middel van lood aangebracht.
Gewicht van 1/2 Arnhems pond Op de kraag van het gewicht staat aan één kant van de kruk : * De dubbelkoppige adelaar, het stadswapen van Arnhem * De hoofdletter A van de naam van de stad Arnhem| * 87 = 1787 Op de romp zijn de volgende sierringen aangebracht : * Eén ring net onder de kraag |* Twee ringen in het midden van de romp * Eén ring aan de onderkant van de romp
Gewicht van 1/4 Arnhems pond Op de kraag van het gewicht staat aan één kant van de kruk : * De dubbelkoppige adelaar, het stadswapen van Arnhem, in een wat gestileerde vorm Op de kraag van het gewicht staat aan de andere kant van de kruk : 43 = 1743 Op de romp zijn de volgende sierringen aangebracht : * Eén ring net onder de kraag * Eén ring in het midden van de romp * Eén ring aan de onderkant van de romp
Opmerkingen over Arnhemse gewichten :
* Vermoedelijk was het in Gelderland zo dat de verordening van de hoofdstad Arnhem ook op het platteland geldig was.
2000 jaar gewichten in de Nederlanden blz. 47 punt d. 2000 jaar gewichten in de Nederlanden blz. 58. Meten en Wegen blz. 1264 t/m 1267, 2055 t/m 2058. Nederlandse gewichten van brons en messing blz. 181. Foto's J.C.R. Salm.